Uzel Makine’nin Yükselişi ve Çöküşü: Aile İçi Anlaşmazlıklar ve İflasın Hikayesi

Bir zamanlar Türkiye’nin en büyük şirketlerinden biri olan Uzel Makine, bugün sadece geçmişin izlerini taşıyor. Şirketin çöküşünün ardında ise, aile üyeleri arasındaki anlaşmazlıklar bulunuyor. Aile içindeki birlik sağlanamayınca, dünyanın önde gelen zirai donatım firmalarından biri olan Uzel, adeta yok olma noktasına geldi.

Rusçuk’tan Başlayan Bir Hikaye

Uzel Ailesi’nin yolculuğu 1864 yılına, Osmanlı topraklarında bulunan Rusçuk’a dayanıyor. Aile, burada devrin en kaliteli faytonlarını üretmeye başlamıştı ve bu araçlar İstanbul’a gönderiliyordu. Uzel Ailesi’nin ürettiği faytonlardan birinin, ünlü Türk Edebiyatı eseri “Araba Sevdası”nın başkahramanı Bihruz Bey’e ait olduğu söyleniyor.

Bursa’da Yeni Bir Başlangıç

Balkan savaşları ve Birinci Dünya Savaşı sonrası, Uzel Ailesi 1930’lu yıllarda Türkiye’ye göç eder. Bursa’ya yerleşen aile, burada otomotiv sektörüne adım atarak, yay üretimine başlar. Zamanla üretim kapasitesini artıran aile, Sirkeci’ye taşınarak tüm Türkiye’ye yaylar tedarik etmeye başlar.

Büyük Başarı ve Hissedar Krizi

1961’de İngiliz Massey Ferguson’la anlaşarak traktör üretimine başlayan Uzel Ailesi, Türkiye traktör pazarında hızla büyür. 1970’lerde pazar payı yüzde 45’e çıkar. Ancak 1980’ler, aile içindeki anlaşmazlıklarla başlar. 1996’da Ahmet Uzel’in tüm hisseleri satın almasıyla kriz atlatılır, ancak 1998’de Ahmet Uzel’in vefatı, şirketi derinden sallar.

Krizin Ardından Aile İçi Mücadele

2001 ekonomik krizi, Uzel Makine’yi ciddi şekilde etkiler. Ciro düşerken, banka borçları da birikmeye başlar. Ancak şirket, 2003’te hızla toparlanır. Fakat o yıl Türkan Uzel, iki oğlunun hisseleri hukuka aykırı şekilde ele geçirdiğini iddia ederek dava açar. Bu, aile içindeki çatışmanın derinleşmesine yol açar.

Uzel’in Globalleşmesi ve Aile Krizinin Zirveye Ulaşması

2006’da şirketin cirosu 640 milyon dolara çıkar ve yurt dışında fabrikalar alınır. Ancak 2007’de aile içindeki anlaşmazlıklar doruğa ulaşır. Serdar Uzel ve Önder Uzel arasındaki çatışma, 2008’de kayyım atanmasına kadar gider. Şirketin üretimi durur, traktör bayileri ve bankalar devreye girer.

Son Çabalar ve İflas

2008’de üretim tekrar canlanır, ancak aile içindeki davalar yüzünden üretim tekrar durur. 2012 yılında, İstanbul 1. İflas Müdürlüğü tarafından şirketin iflasına karar verilir. Uzel Makine, Rami’deki devasa fabrikasında 7 yıl boyunca boş kalır. Fabrikanın içindeki traktör yedek parçaları çalınır. Nihayet 2019’da, arazi 223 milyon TL’ye satılır ve yerine büyük bir konut projesi yapılır.

Uzel Makine’nin çöküşü, bir ailenin içsel çatışmalarının bir şirketin sonunu nasıl getirdiğine dair dramatik bir örnek olarak tarihe geçiyor.